In de herfst vinden veel dieren volop voedsel dankzij de bomen die hun vruchten laten vallen. Eekhoorns en hazelmuizen profiteren van eikels, kastanjes, beukennootjes en hazelnoten om hun vetreserves aan te leggen voor de winter. Ook andere dieren, zoals vogels, maken gebruik van deze overvloed. Ze eten zich vol en verbergen soms een deel van het voedsel voor later. Dit helpt de dieren niet alleen de koude maanden door, maar speelt ook een rol in het verspreiden van bomen en struiken.
Eekhoorn in de herfst
Eekhoorns zijn in deze periode bijzonder actief. Ze eten niet alleen om op gewicht te komen voor de winter, maar verstoppen ook een deel van hun voedsel. Dit doen ze met eikels, hazelnoten en beukennootjes, die ze vaak terugvinden dankzij hun scherpe neus. Soms vergeten ze echter waar ze hun voorraad hebben verstopt. Als gevolg daarvan ontkiemen de vergeten vruchten, wat bijdraagt aan de verspreiding van bomen. Eekhoorns zijn dus onbewust tuiniers van het bos.
Vroeger vallende vruchten
De afgelopen decennia zijn de eikels en beukennootjes steeds vroeger gaan vallen. Waar in de jaren ’70 de eerste eikels pas in september vielen, is dit nu al vaak in augustus het geval. Dit komt door de opwarming van het klimaat. Het groeiseizoen begint tegenwoordig eerder en de vruchten rijpen sneller. Ondanks droogte in de zomer kan de rijping toch nog goed verlopen, zoals in 2018 en in recente jaren.
Voedsel voor de hazelmuis
Een ander dier dat flink profiteert van de herfst is de hazelmuis. Deze knager verdubbelt in de herfst zijn gewicht door zich vol te eten met zaden, vruchten en vooral hazelnoten. Daarna bouwt hij een nest, waar hij zes maanden in winterslaap zal doorbrengen. Vooraf genoeg eten is cruciaal; zonder voldoende voedsel overleeft de hazelmuis de winter niet.
Lijsterbessen
Lijsterbessen zijn vooral in trek bij vogels zoals de kramsvogel. Deze vogels komen in de herfst massaal naar gebieden waar de lijsterbes groeit, omdat de felgekleurde bessen een belangrijke voedselbron vormen. Ze zorgen voor de nodige energie die vogels helpt tijdens de trek of om de winter door te komen. Lijsterbessen zijn rijk aan suikers en dus perfect om de vetreserves aan te vullen.
Kastanjes en dennenappels
Kastanjes zijn een ander veelvoorkomend herfstproduct. Hoewel wilde kastanjes voor mensen niet eetbaar zijn, worden ze door dieren zoals wilde zwijnen wel gegeten. Daarnaast zijn kastanjes populair om mee te knutselen, vooral tijdens de herfstvakantie. Dennenappels daarentegen zijn een belangrijke voedselbron voor vogels en knaagdieren. Vogels zoals de kruisbek gebruiken hun speciale snavel om zaden uit de dennenappels te halen.
Brabantse herfst
In Noord-Brabant biedt de herfst een perfect moment om de natuur in te trekken. Het is de tijd van het jaar waarin bomen hun vruchten laten vallen, waardoor de grond bezaaid ligt met eikels, beukennootjes, kastanjes en dennenappels. Dieren zoals eekhoorns en vogels maken dankbaar gebruik van deze rijkdom. Bezoekers van de Brabantse natuur kunnen tijdens een herfstwandeling genieten van de stille schoonheid van mistige vennen, uitgestrekte bossen en kleurrijke bomen.
Warmere winters
De hoeveelheid eikels, beukennootjes en kastanjes kan iets zeggen over het afgelopen zomerseizoen. Warme zomers leiden vaak tot een grotere oogst van deze boomvruchten. Hoewel een overvloed aan vruchten geen garantie is voor een strenge winter, zijn koude winters de laatste jaren steeds zeldzamer geworden. Het is niet ongebruikelijk dat er tegenwoordig zachte winters volgen na een herfst met veel eikels en noten. Dit maakt het voor dieren makkelijker om de winter door te komen, omdat de zachte temperaturen hun voedselvoorraden minder snel doen slinken.
Dieren
In de herfst profiteren dieren van een overvloed aan boomvruchten zoals eikels, kastanjes, beukennootjes en hazelnoten. Ze bereiden zich voor op de winter.
In de herfst en winter wordt het bos vaak gezien als een gratis bron voor decoratie en voedsel. Paddenstoelen, eikeltjes, en kastanjes worden geplukt voor de herfsttafel, voor vogels in de tuin of zelfs voor vee op boerderijen. Toch kan het weghalen van al deze natuurlijke producten grote gevolgen hebben voor de wilde dieren die in het bos leven.
Voedsel
Als bladeren van de bomen vallen en eikels en kastanjes op de grond liggen, lijken deze gemakkelijk voor het oprapen. Met regen en vochtigheid komen de mooiste paddenstoelen tevoorschijn. Maar voor dieren als eekhoorns, herten, en vogels vormen deze vruchten en zaden een belangrijke voedselbron in de koude maanden. Als mensen te veel meenemen, blijven de dieren met lege handen zitten.
Het is belangrijk om bewust te zijn van de impact die het verzamelen van voedsel in het bos kan hebben op het ecosysteem.